بعضی دوستان از من سوالاتی درباره المپیاد و کنکور میپرسند. گفتم شاید بهتر باشه بعضی سوال جواب هایی که میشه رو اینجا بصورت عمومی منتشر کنم.ایده این کار رو از scott hanselman گرفتم. البته ویدئوهاش اکثرا در مورد تکنولوژی هستند ولی این ویدئوش رو مشخصا خیلی دوست داشتم. ایده کلی اش اینه که چه خوبه که چیزهایی که به صورت شخصی میخوایم به یه نفر (مثلا تو ایمیل) بفرستیم رو داخل وبلاگ (یا هر پلتفرمی که لینک داره) بذاریم و به طرف بفرستیم. اینجوری تعداد بسیار بیشتری آدم می‌تونن از جواب استفاده کنند (حتی اگر به جای یک نفر، سه نفر باشن بازم خوبه).

هدفم هم صرفا همینه. من نه علامه دهرم، نه نظراتم ارزش چندانی دارند ولی این سیستم، سیستم جالبی هست. چقدر مفیده که افراد نظراتی که به بقیه بصورت شخصی میدن رو بصورت عمومی منتشر کنند.

تو پرانتز بگم این آقا کلی ویدئو با نام Stuff They didn’t teach you داره و در مورد تکنولوژی ها و مهارت هایی که کمتر آموزش داده میشن و خودمون نیاز داریم یاد بگیریم صحبت می‌کنه.

این مطلب هنوز دسته‌بندی نشده و عملا سوالاتی که بچه‌ها پرسیدن بصورت لیست‌وار قرار دادم. امیدوارم عدم پیوستگی مطالب اذیتتون نکنه :)

چقدر وقت بذاریم بخونم؟

اگر بخوام کلی‌گویی کنم هر کسی توانایی‌اش فرق داره و این حرفا، ولی تخمین می‌زنم بصورت میانگین ۶ ماه مطالعه روزی ۷ ۸ ساعت (که ۵ ۶ ساعتش مفید باشه) کافیه.

عددهایی که گفتم تجربیات شخصی من از صحبت کردن با دوستانم درباره نحوه مطالعه شون و اینا هست. کلا آدمیزاد روزی ۸ ساعت کار کنه کافیه. از این ۸ ساعت هم خیلی زحمت بکشیم ۵ ۶ ساعت مفید دربیاریم. مفید که میگم منظورم اینه وقت استراحت و نهار و امثالهم ازش حذف بشن. به نظرم یکی بتونه با سیستم پومودرو روزانه ۸ الی ۱۰ تا پومودرو درس بخونه کافیه.

کلا ساعت کار استاندارد دنیا همینه. به نظر من برای هر کاری همینه. درس خوندن برای کنکور هم خودش نوعی کاره خب. از یه حدی بیشتر نمیشه درس خوند. مثلا ممکنه شما ۲ ۳ روز ۱۳ ۱۴ ساعت درس بخونید ولی شاید تا یه هفته بعدش هیچ کاری نتونید بکنید چون خسته شدید.

واقعا همه کتاب‌هایی رو که معرفی کردی. خوندی؟

قبلا هم گفتم دوست داشتم به جای این که ۴ تا کتاب معرفی کنم و بگم همین ها بخونید، از مسیری که طی کردم بگم. می‌خواستم اینجوری بگم که بعضی وقت‌ها آدم با سبک نوشتار یه کتاب حال نمی‌کنه و وسط کار میره یه کتاب دیگه رو می‌خونه.

من همه کتاب‌هایی که معرفی کردم رو نخوندم. بیشتر نگاه انتخابی داشتم. فکر می‌کنم روش بهینه‌ای هم باشه. آدم یک کتاب برای تست بخره که مرتب تست‌هاش رو بزنه. حالا برای یادگیری مطلب هر جا همون کتاب رو می‌فهمه، همون رو استفاده می‌کنه. هر جا نفهمید از یه کتاب دیگه. بازم نفهمید از یه ویدئو دیگه. بازم نفهمید همیشه گوگل هست.

شاید الان دیگه بسیاری از منابعی که معرفی کردم به درد نخورند ولی یک هدف ضمنی دیگه هم داشتم که اینجا می‌نویسم. دوست داشتم دوستانی که موفق میشن به جای فیلم گرفتن (یا به همراه فیلم گرفتن) قدری وقت بذارند و چیزهایی که میدونن رو مکتوب کنند. جدا خیلی در این زمینه ضعف داریم. واقعا اینجوری وقت آیندگان به شدت صرفه جویی میشه. فکرشو بکنید میشه ۱۰ تا فیلم نیم ساعته رتبه برترها رو دید و میشه در همون زمان شاید ۱۰۰ تجربه مکتوب خوند. کما این که فیلم حاشیه بسیار زیادی داره و اصلا اکثر فیلم‌هایی که ضبط میشن باید ادیت بشن (که معمولا نمیشن).

میخوام از الان برای کنکور شروع کنم اما توی ترتیب دروس برای مطالعه به مشکل خوردم. به نظر شما با چه ترتیبی دروس رو شروع کنم؟

برای یادگیری عمیق دروس شاید سیستم پیش‌نیاز و هم‌نیاز (اونم برای بعضی دروس خاص) لازم باشه ولی برای کنکور و مشخصا تست زدن، من نمی‌تونم ترتیب خاصی رو متصور بشم. من درهم خوندم.

فکر می‌کنم اینطوری درس‌خوندن حتی جذاب‌تر بشه چون آدم یه رابطه‌ای بین قسمت‌های مختلف دروس پیدا می‌کنه و لذت می‌بره.

به نظرم یه روش موثر برای یادگیری اینه که مباحث مختلف از درس‌های مختلف رو تو یه روز بخونیم. تو یه هفته هم حتما همه درس‌ها یه جایگاهی داشته باشند. اینطوری کمک میشه که مطلب داخل ذهن تازه‌تر بمونه.

حتما درس‌های متمم در زمینه مهارت یادگیری رو توصیه می‌کنم.

خود دانشگاه چه قدر در رتبه آوردن شما کمک کرد؟

به طور خلاصه بگم که دانشگاه قرار نیست کاری بکنه. کلا هم برای کسی المپیاد مهم نیست. فقط و فقط خودتونید‌. 

دقیقا روزای بعد این که رتبه کنکورم اومده بود رو یادمه. رفتم دانشگاه یزد یه سری کتاب اضافه برای المپیاد بگیرم و با مسئول کتابخونه بحثم شد. بهش گفتم که شما کلا از دانشگاه یزد یه نفر تو مهندسی کامپیوتر دارید که می‌خواد المپیاد بده. تابستون هم که کلا کسی کتابخونه نمیاد. نمیشه ۲ تا کتاب بیشتر قرض بگیرم؟ گفت نه. هر چی هم اصرار کردم فرقی نکرد. واقعا بهتر بود یه پروتکل برای این مسئله داشته باشند.

منم رفتم پیش مدیر گروهمون و بهش گفتم. دمش گرم. اون زمان دکتر درهمی مدیرگروه بودند. خودش به مسئول کتابخونه زنگ زد و ظرفیت کتابم رو ۳ تا بیشتر کرد. البته تا اونجا که یادمه باز هم برام کم بود :) با کارت یکی از دوستام بقیه کتاب هایی که می‌خواستم رو گرفتم. نه که همه کتاب ها رو بخوام بخونم. من یه کتاب اصلی داشتم که می‌خوندم ولی بیان بعضی کتاب ها تو بعضی جاها برام جالب بود.

به نظر شما منی که ترم یکم از الان شروع کنم، میرسم به دانشجوهای شریف و امیرکبیر؟

فکر نکنید شریف و امیرکبیر خبریه‌. شما فیلم‌هاشون رو تو مکتب‌خونه ببنید. به نظرم هیچی کم ندارید.

بعضی‌ها کلا اینطوری هستند که آموزش دیجیتال رو پایین‌تر از آموزش حضوری میدونند. به نظر من آموزش دیجیتال با اختلاف بالاتره. الان هم که خدا رو شکر تو یوتیوب، از آموزش‌های شریف و تهران گرفته تا MIT و Stanford وجود داره.

این پست‌ آقای شعبانعلی رو بخونید که در مورد آموزش دیجیتال و حضوری بیشتر توضیح دادند. پست‌های ایشون با تگ «قوانین یادگیری من»، «با متمم تا عید نوروز» و «برنامه ریزی» هم بسیار مفیده.

بعدشم اصلا تو شریف کسی دغدغه المپیاد نداره. اکثرا میگن چرا باید المپیاد بدیم؟ علتش هم اینه که اکثر کسایی که اونجا می‌خونند، اصلا نمی‌خوان ارشد ایران بخونند و می‌خوان خارج کشور ادامه تحصیل بدن. برای ادامه تحصیل در خارج هم بیشتر از این که مدال المپیاد موثر باشه، مقاله و معدل موثر هست. اینه که تاکید‌شون رو روی این قضیه می‌گذارند.

با این حال چون تو شریف فضا به شدت رقابتی هست (رقابت سازنده نه، رقابت مسموم)، بچه‌ها سطح بالایی تو دروس دارند و مثلا با چند روز مطالعه میرن المپیاد شرکت می‌کنند.

یک مزیت رقابتی دیگه هم که دارند اینه که با مدل ذهنی اساتیدشون آشنا هستند و می‌دونند که هر استادی بیشتر رو چه مباحثی تاکید داره. طراح سوالات هم از اساتید خودشون (یا دانشگاه کناری هست) و اینجا بهشون کمک میشه.

من دانشجوی سال 3 مهندسی برق هستم، و در المپیاد متمرکز رشته کامپیوتر ثبت‌نام کردم، من که دانشجوی برق هستم نمیتوانم از طریق آزمون کارشناسی ارشد در المپیاد کامپیوتر شرکت کنم؟

اگر قانون المپیاد عوض نشده باشه تو این ۳ سال، خیر نمی‌تونید شرکت کنید. البته همچنان برام عجیبه چجوری با مهندسی برق تونستید در المپیاد کامپیوتر ثبت نام کنید. شاید من قانونش رو بد فهمیدم.

سوالی که برام پیش اومده اینه که آیا تمامی فصل‌های این کتاب‌ها مد نظر هستند؟ یا تنها فصلهایی که طبق برنامه وزارت باید در دانشگاه تدریس شوند فصل‌هایی است که برای المپیاد لازم هستند؟

همش رو که نمیشه خوند. همون هایی که وزارت علوم گفته هم خیلی زیاده.

آیا حضور ذهن دارین که چه فصل‌هایی باید برای هر درس خونده بشه؟ یا راهی هست که سرفصل‌ها رو پیدا کنم؟ و ایا سرفصل‌هایی هستند که بشه گفت اگه براشون انرژی بیشتری بذاریم بهتره؟

یه بخشنامه هست تو سایت وزارت علوم که سرفصل مطالب تدریس شده اساتید از همون هست. فایل در واقع تو دانشگاه امیرکبیر نوشته شده و همونجا مبنا قرار داده شده.تو تلگرامم پیدا کردم و برات اینجا گذاشتم. البته باز هم به نظرم بهتره از سایت وزارت علوم اخرین فایل مصوب رو پیدا کنی و طبق همون پیش بری. شاید اینایی که من گذاشتم قدیمی باشه.

برای سوال دومت هم به نظرم طبق توزیع سوالات کنکور پیش بری راحت تری. تو سایت‌های کنکور هر سال میگن چه مباحثی تو چه دروسی بیشتر اهمیت داشته. از همون ها نگاه کن. بالاخره با یه تیر دو نشون زدی. کلا فکر میکنم المپیاد خیلی «امن» نیست. چون سوالاتش ممکنه خیلی متفاوت باشند و شانس خیلی مهم میشه.

در حال حاضر من ترم ۵ کارشناسی کامپیوتر هستم و قصدم هم از درس خوندن برای المپیاد و کنکور فقط مهاجرت هستش. اخیرا خبری شنیدم که شما با این که رتبه ۲ المپیاد شدید نتونستید از دانشگاهی پذیرش بگیرید و کل انگیزه من برای درس خوندن از بین رفته.

چرا نتونستم پذیرش بگیرم؟ تو انتخاب رشته کنکور، هوش شریف رو انتخاب کردم و رفتم دیگه. در رابطه با المپیاد هم اینطور نیست. سازمان سنجش گفت می‌تونه نامه بهم بده که برم هر جا می‌خوام ثبت نام کنم که گفتم لازم نیست :) زمان ما سازمان سنجش یه کارت هدیه ۱ میلیون و ۸۰۰ هزارتومنی داد که دقیقا یادمه هزینه اسباب کشی از یزد به تهران همینقدر شد و با این کارت پولش رو دادم. ظاهرا ولی پارسال سازمان سنجش هیچی نداده به رتبه های برتر. قبل ترها (۳ ۴ سال قبل) به بچه هایی که رتبه برتر میآوردن سکه تمام می‌دادن :)

بعد مدتی دوباره این رو خوندم و فهمیدم تاکیدت روی پذیرش خارج کشور بوده. در واقع فکر کرده‌ بودم منظور سوالت دانشگاه‌های ایرانی هست. راستش به نظرم المپیاد و کنکور هیچ ربطی به اپلای نداره. اینها صرفا ابزارهایی هستند برای این که یه جایی مثل شریف وارد بشید بعد اگر خواستید برید ریسرچ کنید و رزومه بسازید و اپلای کنید. به نظرم بیشتر جو شریف تو این فرآیند مهمه. جو شریف طوریه که اکثرا می‌خوان برن. پس یه عالمه دوست پیدا می‌کنی که به طور جدی می‌خوان اپلای کنند و دنبال پوزیشن و استاد و ددلاین و مقاله و ریکام هستند. بعید می‌دونم اگر تو دانشگاه یزد بودم انقدر جدی به اپلای فکر می‌کردم و عمل می‌کردم. تو ذهنم هست چیزهایی که تو شریف فهمیدم تو این پروسه مهم هست رو طی یه مطلبی بنویسم و قدری هم نوشتم. در آینده منتشرش می‌کنم.

از شما یک وقت برای مشاوره درباره المپیاد و کنکور ارشد میخواستم. لطفا درصورتی که تمایل به انجام مشاوره دارید زمان و هزینه رو بگید.

دوستان زیادی لطف دارند و بهم میگن که برای المپیاد و کنکور وقت مشاوره بده. می‌خواستم بگم که راستش من هیچ نکته اضافه‌تری از اینهایی که نوشتم نمی‌دونم. هر چند در درستی مطالب که نوشتم هم شک هست. هر چیزی هم که به نظرتون مبهم هست و من ننوشتم ازم بپرسید. من سر فرصت میگم. واقعا هم بحث پول نیست. کلا نمی‌خوام تو این حوزه کار کنم و ازش پول دربیارم. نمی‌خوام مشاوره حرفه من باشه. امیدوارم اخرین باری باشه که به این سوال جواب میدم.

هوش مصنوعی حرفه من هست و فعلا قصدم اینه که از همین امرار معاش کنم. احتمالا خودتون حدس می‌زنید اون زمانی که کارنامه کنکورم رو گذاشتم یه سری موسسه شماره من رو از ناکجاآباد پیدا کردند و گفتند بیا تبلیغ موسسه ما رو بکن و رقم بگو که برات کارت به کارت کنیم. با خوندن پست من در مورد منابع کنکور می‌تونید بفهمید که این کار رو نکردم و اتفاقا جوری نوشتم که هیچ کدوم از موسسات از مطالبی که نوشته بودم خوششون نیومد.

ولی یک چیزی همیشه برای خودم هم سواله. اگر عددی که پیشنهاد میدادن خیلی زیاد بود (مثلا در حد چند میلیارد) باز هم حاضر بودم نه بگم؟ چون حس می‌کنم همه آدم‌ها یک سقفی دارند و اگر از اون سقف بگذره شاید حاضر باشند از اصولشون بگذرند.

کلا علت این که سبک نوشتاری رو انتخاب کردم اینه که بقیه بتونن خیلی سریع یه سری نظرات شخصی من رو ببینن و هر کدومش رو حال کردند انجام بدند و هر کدوم رو حال نکردند، صرفا ازش بگذرند.

در واقع بین درس معماری و نظریه مردد هستم. درس نظریه رو از قبل بهتر یاد گرفتم ولی از طرفی سوالای معماری ساده ترند.  نمیدونم کار درست برای مرحله ی اول المپیاد منطقه ای چیه.

به نظرم معماری با این که حجم بیشتری داره درس امن تری هست :) اگر میخوای سریع جمع اش کنی فیلم های یوسفی رو ببینی راحت تری. با این حال خودت بسته به این که چه پایه ای داری ممکنه نظریه رو ترجیح بدی. منطقه یک و دو هم بستگی به طراح سوال داره. من دیگه خیلی وقته از المپیاد دور شدم. نمیدونم طراح سوالش کی هست.

تو آزمونی که دادم شبکه کاملا پایین به بالا و یه جورایی متفاوت با کوروس راس بود. من الان نمی‌دونم شبکه رو چطور بخونم که بتونم سوال‌ها رو حل کنم. کوروس راس رو رها کنم و برم سراغ مسائل تننبام؟ 

سوالات مرحله اول المپیاد توسط طراحان منطقه ای هستند که بعضا سلیقه ای عمل میکنند ولی مرحله دوم یکی هست. زمان ما هم مرحله اول از تتنباوم بود ولی مرحله دوم من ۲ بار که شبکه دادم هر دو کاملا مشخص بود که از کراس راس طرح شده بود. حتی بعضا یه قسمت های کراس راس رو گفته بودند توضیح بدید. رویکرد کنکورهای جدید رو هم که ببینید همه کراس راس هستند. به نظرم شما همون تمرین ها و مطالب کراس راس رو مسلط باشید کافیه. البته همین توصیه هم ممکنه خطا داشته باشه ولی خداییش من تننباوم رو دیدم. خیلی متفاوته و واقعا اذیت میشید. جدیدا کورس دکترجعفری هم در درس شبکه روی اپارات اپلود شده. اونم بد نیست یه نگاهی بندازید. اونم فکر میکنم با همین کراس راس باشه. 

دیگه اینکه من کتاب دکتر حقیقت‌ رو برای مرحله اول کامل خوندم و خیلی عالی بود توصیه اتون، همه ی سوال‌ها‌ رو کامل جواب دادم ولی الان نمی‌دونم برای مرحله‌ی بعد شروع کنم این کتاب رو مسلط تر شدن، یا اینکه سراغ منبع سخت‌تری برم.

سیستم عامل سوالاتش متنوع هستند. اگر کتاب دکتر حقیقت رو کامل بلدید یه سری فصل های اخر کتاب تننباوم رو بخونید. همش رو هم نمیشه خوند ولی یه نیم نگاهی بندازید. زمان ما یه سوال اومده بود درباره زمان بندی چندپردازنده (که یادم نیست) و دقیقا از فصل های اخر کتاب بود. همون جاهایی که تو کنکور هیچ وقت نمیاد و قطعا کتاب دکتر حقیقت اینجور چیزها رو اشاره هم نکرده. ولی تاکید زیادی روش نذارید چون انقدر ارزش نداره. 

در کل فکر میکنم برای سیستم عامل و الگوریتم، منابعی که معرفی کردید رو خیلی کامل و کافی خوندم، البته کوروس راس هم خیلی خوندم ولی سوال‌ها برام جدید و عجیب غریب بود، و الان نمیدونم برای این مرحله باید چطوری آماده بشم. چه کتابی بخونم، چه سوالاتی حل کنم.

الگوریتم و ساختمان داده واقعا همش رو خوندید؟ :) کتاب ۶۰۰ مسئله خیلیه ها :) اگر حل نکردید که همون رو حل کنید. البته من خودمم همشو حل نکردم. اگر حل کردید و تموم شده میتونید قدری سوالات کنکور الگوریتم و ساختمان سال های پیش رو بررسی کنید در این راستا به نظرم یوسفی خیلی کورس های خوبی داره. خلاصه و مفیده. البته فقط خودش نه بقیه تیمش. نه این که بقیه تیمش بد باشند. موردی باید بررسی کنی و پرس و جو کنی ببینی پسندت میشه یا نه و ازش یاد میگیری یا نه. این که بگم فلانی لزوما خوبه چون تو تیم فلانی کار می‌کنه استدلال درستی نیست.

دقیقا مشابه این استدلال رو چند روز پیش با یکی از سینه چاکان اپل داشتم. طرف میگفت چون اپل اومده تو ایفون جدید جای ناچ رو عوض کرده، حتما از نظر UX ای هم خوبه چون بالاخره اپل بهترین طراح های دنیا رو داره. گفتم ببین. چند سال پیش اپل اومد برای لپ‌تاب های مک خودش touchbar گذاشت و الان فهمیده که ایده اش خوب نبوده و کلا تو مک‌بوک‌های جدید تاچ بار رو برداشته. این تصمیمی که الان اپل گرفته ۲ سال دیگه معلوم میشه که از نظر UX ای خوب بوده یا نه. نمیشه گفت چون دیزاینرهای اپل خیلی خفن‌ هستند هر کاری هم که بکنند خفنه. مایکروسافت اشتباه میکنه. اپل اشتباه میکنه. همشون اشتباه میکنن. نمیشه همچین چیزی گفت.

حل تست و درسنامه های یوسفی رو اگر بگیرید حتی برای المپیاد هم میتونه کمک بکنه ولی خب تو اولویت نیست و حتما کتاب دکتر قدسی اولویت داره. 

کلا اگر حس کردید برای المپیاد منبع کم اوردید برید سراغ اساتید و منابع کنکوری. همشون خوب نیستند. من دو تا تیم یوسفی (موسسه مهستان) و تیم حقیقت (موسسه پر) به نظرم خوبن. اگر خواستید کتابی چیزی بگیرید از انتشارات اینا بگیرید بخونید خوبه. کتاب های نص هم به نظرم همگی خوبن. واقعا انتشارات برتری هست. ترجمه‌های نص یه سر و گردن از بقیه ترجمه‌های کامپیوتری بهترن.

فقط امیدوارم در این حجم کتاب و منبع گم نشید و نخواید همه رو کامل بخونید. خلاصه پرفکشنسیم بازی درنیارید. من خودم یه سری منبع میگم ولی از هر کدوم اون قسمتی که میخوام رو میخونم. وقت نمیشه که همه مطالب همه کتاب ها رو خوند.

اینجا یک غر هم بزنم و بگم که خداوکیلی کتاب‌های جعفرنژاد قمی رو نگیرید و نخونید. احساس می‌کنم همه کتاب هاش رو گوگل ترنسلیت ترجمه کرده. یه بار یک کتاب ریاضی گسسته اش رو گرفته بودم و مطالعه می‌کردم. نوشته بود که «با دوستان متعددی رابطه دارم. این جمله درسته یا غلط؟» تهش رو که از کتاب رفرنس انگلیسی درآوردم جمله این بود. «دوستی یک رابطه تعدی است. این جمله درسته یا غلط؟».

بنده برای المپیاد میخواهم اماده بشم. میشه ازت خواهش کنم کمکم کنی.

چه کاری از دست من برمیاد؟ نمی‌دونم واقعا چجوری میشه به همچین ایمیلی پاسخ داد :) فکر می‌کنم چیزی که ایشون نیاز دارند بیشتر از این که از جنس دانش باشه از جنس اراده است.

سوال اول ) زبان برنامه نویسی که در المپیاد کامپیوتر باید بلد باشیم ++C هست؟ سوال دوم) میتونید یک روز در ماه های آینده برام تعیین کنید که ازتون یک مشاوره نیم ساعته بگیرم؟

ببین به نظرم c++ لازم نیست. اگر منظورت درس الگوریتم هست که خود کتاب CLRS به وضوح از هیچ زبان خاصی استفاده نمیکنه. مشخصا اینکارو میکنه که درگیر پوینتر و چیزهای جانبی زبان هایی مثل سی و امثالهم نشی. خیلی کلی میره جلو. به نظرم جاوا یا پایتون بیشتر میتونن کمک بکنن. خود زبان c++ هم شاید در درسی مثل سیستم عامل اونم بعضی جاهای خاص به کار بیاد که به نظرم موردی یاد بگیر و استفاده کن. نیازی نیست سی پلاس پلاس رو با اون عظمتش یاد بگیری چون خیلی جزئیات داره (من خودمم کامل بلد نیستم بیشتر در حد اشنایی بلدم). 

در مورد جلسه هم به نظرم چیز خاصی ندارم که بهت بگم. واقعا احساس میکنم همون چیزهایی که جاهای مختلف نوشتم و گفتم، کل حرف های من باشه. انصافا چیزی رو تو ننداختم. اینه که فکر نمیکنم بتونم کمکی بهت بکنم. اگر سوالی داری ترجیحم اینه که مکتوب بنویسی و من سر فرصت بهت جواب بدم.

دانشجویان دانشگاه آزاد هم میتونن توی المپیاد کامپیوتر شرکت کنن؟ واگر میتونن به سبب آزادی بودن ممکنه تبعیضی این وسط اتفاق بیفته؟شانس کسب مدال در صورت تسلط کافی برای شرکت از روش و شیوه غیر کنکوری و در سال سوم دانشگاه و این که آیا پارتی بازی توی این المپیاد شما احساس کردید جایی صورت بگیره؟

راستش نمیدونم به نظرم از مسئول استعداد درخشان دانشگاهتون یا مسئول استعداد درخشان دانشکده تون می‌تونی بپرسی. 

سال سوم بیشتر تجربه کسب میکنی ولی خوب کار کنی سال چهارم میتونی رتبه بیاری. پارتی بازی که اصلا . ولی یه چیز هست که به صورت ناخواسته یه مزیت رقابتی به بقیه میده مثلا فرض کن بچه های منطقه اصفهان، چون سوال های منطقه رو خود استادشون طرح میکنه احتمالا راحت تر میتونند به سوالات پاسخ بدند. 

اگر بخواید یک مسیر نقطه ای واسه هر کدوم از درسای زیر بگید طبق نظر خودتون و روش خودتون چه رودمپی رو پیشنهاد میکنید؟ (برای مثال اول این اموزشو بعد این کتابو و بعد این کتاب برای  ساختمان داده)

این مورد به نظرم بستگی به هر شخصی فرق داره. من انقدر بلد نیستم که بتونم roadmap بدم اما مهم ترین معیار من برای هر کورس یا کتاب اینه که از اون استاد یا کتابش خوشم بیاد. به نظرم از هر چیزی مهم تره. به طور کلی برای شروع دیدن فیلم اساتید خوب از کتاب بهتره. مخصوصا اگر به نظرت بعضی جاها ضعف داری برای شروع بهتره فیلم ببینی. 

زمان و شیوه ثبت نام برای افرادی که غیر کنکور میخوان شرکت کنن دقیقا به شکلی هست؟!( مثلا از کجا میتونم اطلاعات بیشتر در این باره به دست بیارم و توسط چه سازمانی میتونم خودمو داوطلب کنم؟)

۳) برای غیرکنکوری ها باید از طرف دانشکده و دانشگاه معرفی بشی که مطمئن نیستم اصلا دانشگاه آزاد وارد این وادی ها شده یا نه. سازمان سنجش که جواب نمیده بهت. از همون دانشگاهت باید پیگیری کنی. من درگیر این قضایا نشدم اصلا چون خود دانشگاه به صورت پیش فرض این رو داشت و همش اعلام میکردند که بیاید ثبت نام کنید. 

آیا با وجود و حضور هوش مصنوعی آینده برنامه نویسی طراحی سایت یا مثلا اپلیکیشن هم به دست ربات ها صورت میگیره و برنامه نویسا ممکنه بیکار بشن و اگر آره فکر میکنید این جریان تا چند سال آینده ممکنه رخ بده؟

کارهای فنی حوزه ما، شکلش عوض میشه و از شکلی به شکل دیگه تبدیل میشه ولی حذف نمیشه. خیلی هم زود به زود عوض میشه. مثلا خودتم شنیدی ۳ ۴ سال فیلد رو ول کنی کلا عوض میشه.

برنامه‌نویس جماعت هم بیکار نمیشه. فوقش تکنولوژی که بلده و باهاش پول درمیاورده منسوخ میشه یا به هر علتی بازار کارش رو از دست میده میره سراغ یه چیز دیگه. اگر قرار باشه کسی هم بیکار بشه، بچه‌های تک تو اخرین دسته‌ها هستند. به نظرم فعلا بیشترین کسانی که باید نگران این مسئله باشند، رانندگان هستند!

در مورد زمانش هم به نظرم هر پیش‌بینی‌ای بکنم صرفا یه wild guess هست و هیچ ربطی به واقعیت نداره. ویدئوهای ایلان ماسک تو این زمینه جالبه. آدم متفکری هست و حرفای خوبی می‌زنه.

اصلا از دانشگاه ازاد میشه در المپیاد شرکت کرد یا نه؟ چون من دیدم حتی توی ۱۵ نفر اول از دانشگاه پیام نور هم شرکت کننده بودن

راستش بالاتر هم گفتم واقعیتش نمی‌دونم. قدری هم در جاهای مختلف جستجو کردم و عجیبه که چیز موثقی پیدا نکردم. باز هم میگم بهتره از مسئول مرتبط تو دانشگاه پیگیری کنید.

ایا اگر بطور جدی از الان شروع کنم با منابعی که فرمودید بخونم برای سال سوم یا چهارمم واقعا شانسی هست که جواب بگیرم از شرکت تو المپیاد؟

اره خب مگه چیه؟ واقعا الان رشته کامپیوتر اینطوری نیست که فقط بچه‌های شریف و تهران منابع خوب رو داشته باشند. شما تو یوتیوب هم بگردی کورس‌های بهترین اساتید هست. از لحاظ منابع درسی و این حرفا به نظرم مشکلی نیست.

فقط بحث انگیزه هست که حال و حوصله اش رو داشته باشی که بشینی بخونی. واقعا هم سخته. این دور و زمونه کسی حال نداره مطلب صرفا کلاسیک رو بخونه.

اکثر بچه‌هایی که من می‌بینم بعد از چند ترم کم‌کم به ریسرچ علاقه‌مند میشن و میان به آزمایشگاه‌های مختلف جوین میشن که بتونن تا آخر کارشناسی مقاله داشته باشن. از طرفی معمولا بعد از مدتی بصورت پاره‌وقت یه شرکتی چیزی میرن کار می‌کنند. واقعا اونقدری که فکر می‌کنید مطالعه ندارند :(

اینطور که من دیدم درس‌خوندن بچه‌ها بیشتر ددلاین‌محور هست و در خلال حل تمرین انجام میشه. البته تمرین‌ها واقعا سخته و هر تمرین رو مثلا ۳ ۴ نفر طراحی می‌کنند. معمولا به سادگی تو اینترنت پیدا نمیشه و نیاز به فکر داره. اینم بگم همین تمرین (تئوری و عملی) و کوئیز خودش بخش بزرگی از هفته رو دربرمی‌گیره.

از طرفی ۹۰٪ بچه‌های کارشناسی اصلا نمی‌خوان ایران بمونن و مستقیم اپلای می‌کنند پس المپیاد دغدغه خیلی مهمی براشون نخواهد بود. همه اینا رو گفتم که بدونید انگیزه من و شمایی که شریفی نبودیم از اکثر بچه‌های شریف برای المپیاد بیشتره!

کتابهایی که معرفی کردید خیلی خوبن ولی کنکوری نیستن، اکثرا برای یادگیری عمیق و مفهومی ان. آیا خرید کتاب موسسات مدرسان و پارسه و… برای کسب رتبه خوب (قبولی دوره روزانه 3-4 دانشگاه خوب تهران) کافیه؟

اره. احتمالا کافیه. هدفم از نوشتن بلاگ این بود که بگم چطور یه دانشجوی معمولی از یه دانشگاه معمولی می‌تونه رتبه خوب بیاره. هدف این نبود که منبع معرفی کنم بگم صرفا شما فلان رو بخون. از نگارش این مقاله تقریبا ۳ سال می‌گذره و احتمالا کتاب‌ها عوض شده‌اند و میشن.

شما لازم نیست مسیر من رو طی کنید و برید. شاید برای شما بهتر باشه صرفا کنکوری‌ها بخونید. شایدم بعضی جاها رو با کتاب‌های کنکوری خوب یاد نگیرید، لازم بشه فیلم ببینید.

نتایجی که من در مدتی که کتاب‌ها رو بررسی کردم، گرفتم و برای من صادق بود اینهاست:

  • انتشارات پر (تیم دکتر حقیقت)، معمولا کتاب‌های خوبی می‌نویسند.
  • انتشارات پوران پژوهش (که یوسفی باهاشون کار می‌کنه) معمولا کتاب‌های خوبی داره اما بعضاً یه چیزهایی رو برای خودشون نگه می‌دارند و نمیگن که تو فیلم‌هاشون بفروشند.
  • انتشارات مدرسان شریف معمولا کتاب‌های جالبی نداره مگر این که خلافش برام ثابت بشه.
  • انتشارات نص کتاب‌های عمیق‌تر و مفهومی‌تر ارائه میده و معمولا کارش خوبه ولی خیلی کنکوری نیست.
  • یه سری تیم‌های دیگه هم هستند که کتاب میدن و کار می‌کنند ولی باهاشون حال نکردم :)
  • اگر همون اول فیلم‌های یوسفی رو برای درس‌هایی که خودش میگه می‌دیدم، برای تست و کنکور تقریبا کافی بود.

چطوری شد که المپیاد شرکت کردی؟

هیچی! یه بار تو حیاط داشتیم با بچه‌ها گپ می‌زدیم، یکی از دوستام که اسمش جلاله اومد پیشم گفت: «پورمند، المپیاد شرکت نمی‌کنی؟». گفتم: «نه. این کارا به من نمی‌خوره. من اصلا بلد نیستم». گفت: «حالا برو اسم بنویس. هیچی هم نمی‌خواد بخونی! همین‌جوری برو شرکت کن. امید خدا».

گفتم باشه و رفتم اسم نوشتم و هیچی هم نخوندم. تو آزمون دانشگاه شرکت کردم. یه آزمون خیلی ساده بود. فکر می‌کنم کلا ۷ نفر بودیم که خب با این که فقط صفحه‌ سیاه کرده بودم، برای مرحله منطقه قبول شدم. علتش هم این بود که ۲ نفر تقریبا چیز خاصی ننوشته بودن و دانشگاه ۵ نفر رو باید معرفی می‌کرد :)

برای منطقه هم نزدیک ۲ هفته بعد از ظهر‌ها مطالعه کردم و رفتم آزمون دادم و تو منطقه رفتم بالا. حالا اون زمان هم سرکار می‌رفتم، هم زن داشتم :) برای آزمون سال اول کلا ۲ ۳ هفته مطالعه داشتم که رتبه‌ام همچین خوب نشد ولی حداقل فهمیدم باید برای سال بعد چی بخونم!

این رو نوشتم که بگم فکر نکنید من از همون اول که وارد دانشگاه شدم، درس‌ها رو با هدف المپیاد می‌خوندم و از این مزخرفات. نه. منم یه آدم معمولی هستم مثل شما. خیلی از اتفاقات زندگی بصورت رندوم برای آدم پیش میاد و آدم صرفا توی اون مسیر هدایت میشه و پیش میره.


بعد از مدت‌ها مجدداً یکی از دوستان ازم سؤالاتی پرسیده بودند که گفتم بد نیست جوابش رو اینجا بنویسم. اینطوری هم طولانی‌تر می‌نویسم و هم احتمالاً برای دوستان دیگه هم قابل استفاده است (تاریخ نگارش: ۶ شهریور ۱۴۰۳)

مباحث مرحله اول دقیقاً همون دروس مرحله نهایی(داده ساختار و الگوریتم + منطقی و معماری + سیستم عامل + شبکه) هستند یا مباحث کنکور ارشد هستند؟

مباحث مرحلهٔ اول و مرحلهٔ دوم بسیار بسیار به استادی که طرح می‌کنه بستگی داره و نمیشه قاعدهٔ کلی‌ای داد. به طور خاص مرحله اول رو اساتید «منتخب منطقه» طرح می‌کنند. مثلاً برای ما که دانشگاه یزد بودیم، اساتید دانشگاه اصفهان طرح می‌کردند. اون‌ها هم چندان از جزوه‌شون فراتر نمی‌رفتند و همون‌ مباحثی که تدریس می‌کردند رو تو امتحان مرحله اول می‌آوردند. واقعاً هم ساده بود. فقط نیاز بود که بچه‌ها به اندازه امتحان اون درس خاص، «حضور ذهن» داشته باشند؛ چون اکثراً المپیاد رو نمی‌خونند و سر جلسه میان و یادشون میاد که فراموش کردند.

مرحلهٔ دوم کمی متفاوته به این دلیل که معمولاً اساتید منتخب کشوری طرح می‌کنند. اون‌ها هم بیشتر براشون مهم هست که چه مباحثی رو خودشون تدریس کرده‌اند.

معمولاً این‌ها باید چیزهایی رو تدریس کنند که طبق سرفصل وزارت علوم باشه؛ ولی خب استاد دستش بازه. ممکنه از همون کتاب‌ یه سری فصل‌های بعدیش رو هم بیاره. اینه که واقعاً نمیشه خط کش گذاشت. به شخصه یادمه که تو سیستم‌عامل کشوری یک سؤالی از الگوریتم Earliest Deadline First Scheduling اومده بود که واقعاً تو سرفصل وزارت علوم نبود.

ولی اعتراضی هم وارد نیست. در کل انتظارشون این حد که یه کم بیشتر از سطحی که اساتید درس میدن بخونید و بلد باشید؛ اینه که بعضی وقت‌ها تو مرحله دوم همچین سؤالاتی میدن.

**۲- ثانیاً اینکه اگر مدال طلا بیارم میتونم در ترم دوم سال بعدش وارد ارشد هوش مصنوعی شریف بشم؟ می‌تونم سال بعدش دوباره شرکت کنم در المپیاد؟ **

راجع به این که ترم دوم هم قبول می‌کنند یا نه مطمئن نیستم؛ ولی حدسم اینه که میشه (فقط حدسه نه بیشتر).

و این که دو بار هم می‌تونید شرکت کنید و مشکل خاصی وجود نداره به شرطها و شروطها! یعنی شما یک بار می‌تونید تو سال سوم کارشناسی آزمون بدید و یک بار هم سال چهارم. تا اونجا که می‌دونم سال پنجم نمیشه آزمون داد.

۳- از نظر سربازی برای شما پوئن خاصی داشت ؟

بله. برای سربازی رتبه کنکور ارشد «هیچ» تأثیری نداره؛ ولی المپیاد تأثیر داره و در واقع من با همین مدال المپیاد که آوردم مستقیماً امتیاز طرح صیاد شیرازی رو بدست آوردم و الان هم دارم از همین طریق سربازی‌ام رو می‌گذرونم.

ولی در کل مدال هم اگر نیارید به جایی برنمی‌خوره. امتیاز طرح صیاد شیرازی رو از روش‌های متعددی میشه پر کرد که فقط یکیش المپیاد هست. احتمالاً به زودی راجع به مراحل طرح صیاد شیرازی هم پست مفصلی می‌نویسم.

۴- بنده برای دروس المپیاد دانشجویی کورس‌های دانشگاه شریف و تهران رو از دوستانی که دوران کرونا بودن و ضبط شده رو مطالعه کردم و تمرینات و کلاس حل تمرین و امتحان پایانترم و … رو بررسی کردم کامل همین‌قدر کافیه یا لازمه تعداد واحد کمتری بردارم در ترم ۷ و رفرنس‌ها رو هم بخونم؟

به نظرم تا حد زیادی کافی هست. حداقل برای مرحلهٔ اول که احتمالاً کافیه. مرحلهٔ دوم اما کمی داستان داره. تو تابستون یک وقت اضافه‌ای پیدا می‌کنید تا زمان آزمون. به شخصه اون وقت رو روی المپیاد تمرکز کردم و یه کم کتاب‌ها رو بیشتر تورق کردم. ولی فکر می‌کنم تا حد زیادی اوکی هست. اینطور که از نگارش و لحن‌تون متوجه میشم، احتمالاً پست قبلی من راجع به المپیاد رو هم یه نگاهی بهش انداختید و کتاب‌های اونجا رو هم یه تورقی کردید. اینه که فکر می‌کنم کافیه یا حداقل من چیز خاصی به ذهنم نمی‌رسه.

فقط این رو می‌خواستم اضافه کنم که المپیاد تا حد زیادی غیرقطعی و غیرقابل‌پیش‌بینی هست. بالاخره اساتیدی که طرحش می‌کنند کمی متفاوت فکر می‌کنند و سؤالات عجیبی طرح می‌کنند. اگر سر جلسه رفتید نترسید و چیزی رو خالی نگذارید :)) بالاخره از تمام چیزهایی که خوندند، یه چیزهای مفیدی درمیاد که راجع بهش صحبت کنید و نمره‌اش رو بگیرید.

امیدوارم سرتون رو درد نیاورده باشم!